Η Han Kang νικήτρια του φετινού Νόμπελ λογοτεχνίας

Η φωλιά της γάτας, Kurt Vonnegut

Η φωλιά της γάτας είναι το παλαιότερο παιχνίδι στην ανθρώπινη ιστορία και παίζεται με τα δάχτυλα των χεριών και ένα σχοινάκι. Συμβολίζει τη δημιουργικότητα, την εφευρετικότητα και την ικανότητα επικοινωνίας και συνεργασίας των ανθρώπων. Η δεξιότητα, η ευφυία και η φαντασία ως προπομπός της ενασχόλησης με την επιστημονική δημιουργία.

O Vonnegut είναι γνωστός για το ευφυώς ειρωνικό και σατυρικό στυλ του. Στη φωλιά της γάτας ο κύριος κορμός συντίθεται από τη θρησκεία, την εξουσία, τα επιστημονικά επιτεύγματα και την ηλιθιότητα. Πρόκειται για έναν εξόχως επικίνδυνο συνδυασμό.
Η θρησκεία είναι δημιούργημα του ανθρώπου, μέσο παρηγοριάς και εργαλείο εκμετάλλευσης και καθοδήγησης. Έτσι μας παρουσιάζεται και η επίσημη θρησκεία του Σαν-Λορέντζο, ο Βοκονονισμός.

Η εξουσία, ο τρόπος διακυβέρνησης και οι εκπρόσωποί τους, σε τοπικό και διεθνές επίπεδο,  κινούνται βάσει συμφερόντων, παντελώς διεφθαρμένοι.
Γίνεται και μια αναφορά στη λειτουργία των ολοκληρωτικών καθεστώτων που επιβάλλονται προκαλώντας το φόβο.

Το μυθιστόρημα είναι γραμμένο μετά τον ΒΠΠ, τον πόλεμο του Βιετνάμ και κατά τη διάρκεια του ψυχρού πολέμου. Ο συγγραφέας επικεντρώνεται στην κατασκευή της ατομικής βόμβας και κατ’ επέκταση σε κάθε επιστημονικό επίτευγμα που έχει τέτοια εφαρμογή. Τίθεται το ζήτημα της ηθικής στην επιστήμη, της ορθής χρήσης της γνώσης. Μας παρουσιάζει τους κινδύνους που ελλοχεύουν όταν η δύναμη της γνώσης και της επιστήμης βρεθεί υπό την κατοχή ανθρώπων διεφθαρμένων, ματαιόδοξων, ηλίθιων. Πλέον επικίνδυνος όλων ο ηλίθιος.

 Σύμφωνα με τους νόμους περί ανθρώπινης ηλιθιότητας του C. M. Cipolla «Ηλίθιος ονομάζεται το άτομο που οι πράξεις του προκαλούν ζημίες σε ένα άλλο άτομο ή ομάδα ατόμων, χωρίς το ίδιο να αποκομίζει κέρδη, ενω πιθανά να υφίσταται ακόμη και ζημίες» . Υπάρχει βέβαια και το είδος των υπέρ-ηλιθίων που καταφέρνουν να βλάψουν και τον εαυτό τους συν τοις άλλοις.

Στην πλοκή τίθενται και άλλα θέματα εξίσου σημαντικά όπως ο θεσμός της οικογένειας και οι σχέσεις που αναπτύσσονται στα μέλη της και πόσο καθοριστικό ρόλο έχουν στη διαμόρφωση χαρακτήρων και στην πορεία τους στη ζωή. Επίσης, η διαχείριση του χρόνου που αφιερώνει καθένας στο επάγγελμά του, στον εαυτό του και στους ανθρώπους του.

 Η ικανότητα μας για αυτοκαταστροφή είναι εκπληκτική σε βαθμό θαυμασμού και απορίας, πώς ένα τόσο αυτοκαταστροφικό είδος κατάφερε να επιζήσει και να επιβληθεί.