Τελευταίος σταθμός Άουσβιτς, η μαρτυρία μου από το στρατόπεδο 1943-1945, Έντυ ντε Βιντ


 
Μετάφραση : Μαργαρίτα Μπονάτσου
Εκδόσεις Πατάκη 

Κάθε φορά που διαβάζω μια μαρτυρία από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και αφορά το ολοκαύτωμα, ένα διαφορετικό κομμάτι του παζλ έρχεται να συμπληρώσει την εικόνα της φρίκης. Τα συναισθήματα που δημιουργούνται όχι απλώς δεν εξασθενούν, λόγω εξοικείωσης,  θα έλεγε κάποιος,  αλλά αγγίζουν το μέγιστο βαθμό. 

Ο Έντυ ντε Βιντ,  νεαρός γιατρός στην Ολλανδία, συλλαμβάνεται και μεταφέρεται στο στρατόπεδο μεταγωγών του Βέστερμπορκ το 1942. Εκεί εργάστηκε ως γιατρός,  γνώρισε την γερμανικής καταγωγής Φρίντα και παντρεύτηκαν.  Λίγους μήνες αργότερα εκτοπίστηκαν στο Άουσβιτς. 
Το 1944 όταν οι ναζί αποφάσισαν να εκκενώσουν τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, λόγω της επέλασης των ρωσικών στρατευμάτων, ξεκίνησαν οι πορείες θανάτου.  Καταβεβλημένοι, εξαθλιωμένοι κάτισχνοι, ρακένδυτοι κρατούμενοι υποχρεώθηκαν  να βαδίσουν μέσα στο ψύχος ατελείωτα χιλιόμετρα. Μια πορεία στρωμένη με τα παγωμένα πτώματα ανθρώπων που είτε δεν άντεξαν το κρύο είτε εκτελέστηκαν.
Σε μια από αυτές τις πορείες συμμετείχε η Φρίντα. 
Ο Χανς, αυτό είναι το όνομα που χρησιμοποιεί για τον εαυτό του ο ντε Βιντ στην καταγραφή της  μαρτυρίας του, κρύβεται στο στρατόπεδο κρίνοντας ότι με αυτόν τον τρόπο δε θα εκτεθεί στο ψύχος και στο θάνατο.
Αποφασίζει να καταγράψει όσα έζησε κατά τον εγκλεισμό του στο Άουσβιτς ενώ παραμένει κρυμμένος εντός των τειχών του.  Θεωρεί ότι έτσι ο χρόνος δε θα αλλοιώσει τις μνήμες,  δε θα απαλύνει τον πόνο.  Επιθυμεί να μεταφέρει στον κόσμο όλες τις θηριωδίες του ναζισμού όπως ακριβώς τις βίωσε.
Η μαρτυρία του ντε Βιντ είναι η ψηφίδα του μωσαϊκού των θηριωδιών του Άουσβιτς που αφορά τα ιατρικά πειράματα του Γιόζεφ Μένγκελε, τον τρόπο λειτουργίας του νοσοκομείου που υπήρχε στο χώρο του στρατοπέδου και τις υποτυπώδεις ιατρικές υπηρεσίες που παρέχονταν στους κρατούμενους.
Περιγράφει τις συνθήκες διαβίωσης στο μπλοκ 9 που τοποθετήθηκε. Οι προσπάθειες του για επικοινωνία με τη Φρίντα ήταν συνεχείς και από τους διαλόγους και τις αφηγήσεις της μαθαίνουμε όσα βίωναν οι γυναίκες στο μπλοκ 10, μας μεταφέρει το φόβο, τον πόνο, το συναίσθημα να μετατρέπεσαι σε πειραματόζωο, να ακρωτηριάζεσαι, να ευνουχίζεσαι, να χάνεις την ανθρώπινη υπόσταση σου.

Μέσα από την καταγραφή του ντε Βιντ ακούγονται οι φωνές και άλλων κρατουμένων που εξιστορούν τις δικές τους εμπειρίες όχι μόνο από το Άουσβιτς αλλά και από στρατόπεδα που είχαν οδηγηθεί προηγουμένως.
Το βιβλίο κλείνει με μια από τις πλέον συνταρακτικές διηγήσεις ενός μέλους των Sonderkommando.  Μια μαρτυρία για τις φρικαλεότητες που βίωσαν όσοι από τους κρατούμενους είχαν επιλεγεί να δουλεύουν στους θαλάμους αερίων και στους φούρνους καύσης των νεκρών.
Οι απόψεις του συγγραφέα όσον αφορά τον ναζισμό και την μετά Χίτλερ εποχή δείχνουν τη διαύγεια και το εύρος της πνευματικής του ικανότητας και καλλιέργειας.
Η πορεία της ζωής του και τα επιτεύγματα του μετά το Άουσβιτς επιβεβαιώνουν το μέγεθος αυτών των ικανοτήτων του συνεπικουρικά με την ευαισθησία και το ενδιαφέρον  του για τα θύματα του ναζισμού.

[ Συμπληρωματικά μπορείτε να διαβάσετε  το Sonderkommando του Σλόμο Βενέτσια από τις εκδόσεις Πατάκη]
[Τα βιβλία στη φωτογραφία είναι των εκδόσεων @ekdoseispataki]

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις