Σαρλότ, Νταβίντ Φοενκινός

 

Μετάφραση : Οντέτ Βαρών-Βασάρ
Εκδόσεις

Ζωή;  ή Θέατρο;

Αυτός είναι ο τίτλος του έργου της Σαρλότ Σαλομόν. Ένα σύνολο  περίπου 700 σκίτσων που απεικονίζουν τη ζωή της, όσα συνέβησαν σε προσωπικό επίπεδο και στο περιβάλλον που ζούσε. Σκίτσα και κείμενα συνθέτουν την ιστορία της,  τον κόσμο της ολόκληρο.  Η δημιουργία της "συναντά τον ορισμό του Καντίνσκυ...Να δημιουργείς ένα έργο είναι να δημιουργείς έναν κόσμο."
Ο Φοενκινός απαντά το έργο της Σαλομόν και μαγεύεται. Η αναζήτηση στοιχείων και πληροφοριών για τη ζωγράφο γίνεται σκοπός ζωής και συγκεράζεται με την προσωπική του προσπάθεια αυτοπροσδιορισμού.  Ταξιδεύει στα μέρη που έζησε εκείνη, ακολουθεί τη διαδρομή της και παράλληλα βιώνει τη δική του πορεία καλλιτεχνικής ωρίμανσης.
Ο καλλιτέχνης που επιδιώκει την ανακάλυψη της ταυτότητας του και επιζητεί την αθανασία μέσα από το έργο του.
Η Σαλομόν γεννήθηκε στο Βερολίνο το 1917. Σε μικρή ηλικία μια οικογενειακή τραγωδία τη στιγματίζει και προδιαγράφει την εξέλιξη της ζωής της. Οικογενειακά  μυστικά σα σκιές την ακολουθούν και βαραίνουν την ατμόσφαιρα που την περιβάλλει. Ψυχικές νόσοι, σεξουαλική παρενόχληση, απώλειες. Διέξοδος η ζωγραφική.  Ένας μεγάλος έρωτας την συγκλονίζει, ένας άνθρωπος που δρα ως Πυγμαλίωνας.
Είμαστε στο Βερολίνο του 1930, ενώ ο ναζισμός βρίσκεται σε ανοδική πορεία. Ο Χίτλερ ανέρχεται στην εξουσία. Η οικογένεια της Σαρλότ παλεύει να σωθεί. Φυγαδεύεται στην Γαλλία όπου ήδη έχουν βρει καταφύγιο οι γονείς της μητέρας της. Εκεί έρχεται αντιμέτωπη με τις σκιές του παρελθόντος και τα μυστικά αποκαλύπτονται. Αποφασίζει να διατηρήσει την πνευματική της υγεία και να κρατηθεί ζωντανή  δημιουργώντας.  Η εβραϊκή καταγωγή της όμως την οδηγεί στο Άουσβιτς και στο θάνατο.  Η Σαρλότ είναι μόλις 26 ετών και έγκυος όταν δολοφονείται.
Όμως έχει αφήσει ένα τεράστιο έργο παρακαταθήκη στα χέρια ανθρώπων που στάθηκαν αρωγοί  στις δύσκολες στιγμές της. Το έργο αυτό κληροδοτήθηκε στο Εβραϊκό Μουσείο του Άμστερνταμ και η Σαρλότ Σαλομόν αποτελεί πλέον  εμβληματική προσωπικότητα καθότι εκτός της μεγάλης καλλιτεχνικής της αξίας υπήρξε θύμα του ολοκαυτώματος, σύμβολο της εβραϊκής κοινότητας.

Η χαρισματική γραφή του Φοενκινός έχει τη μορφή πεζογραφημένου ποιήματος με ελεύθερο στίχο όπου ο εσωτερικός μονόλογος εναλλάσσεται με την αφήγηση με λυρικό δυναμισμό. Μια συγκλονιστική βιογραφία δοσμένη  με καινοτόμα  δομή γραφής.