Κόκκινες ψυχές, Paul Greveillac

Μετάφραση: Στέλα Ζουμπουλάκη
Εκδόσεις: Πόλις 

Το νέο μυθιστόρημα του Paul Greveillac εκτυλίσσεται στη Σοβιετική Ένωση από το θάνατο του Στάλιν μέχρι τη διακυβέρνηση του Γκορμπατσόφ.
Ένα διάστημα 40 ετών στη Μόσχα του κομμουνιστικού καθεστώτος.

Δύο νέοι άνθρωποι, ο Ρώσος Βλαντιμίρ Κουτούτσκοφ και ο Ουκρανός Πάβελ Γκολτσένκο γνωρίζονται τυχαία και η φιλία τους δένει τις ζωές τους, γίνεται καταλύτης εξελίξεων και ανυψώνει την ηθική υπόσταση της ανθρώπινης αυτής σχέσης,  της ανιδιοτελούς αγάπης και θυσίας.
Ο Κουτούτσκοφ εργάζεται στην Γκλαβλίτ, το επίσημο όργανο λογοκρισίας στην ΕΣΣΔ. Εκεί αποφασίζεται ποιοι συγγραφείς θα μεταφραστούν στα ρώσικα και ποιες περικοπές θα γίνουν στο έργο τους ώστε να διαμορφωθεί σύμφωνα με τις επιταγές και υποδείξεις του Κόμματος. Εκεί επίσης λογοκρίνονται ο ρωσικός τύπος και οι Ρώσοι λογοτέχνες.
Ο Πάβελ Γκολτσένκο εργάζεται στην Γκοσκινό, την Κρατική Επιτροπή Κινηματογράφου, όπου γίνονται οι προβολές για τους αξιωματούχους του Κόμματος.  Κύριο έργο της όμως είναι να λογοκρίνει και να εγκρίνει κινηματογραφικές ταινίες.
Στο μικροσκόπιο τους βρίσκονται συγγραφείς όπως οι Παστερνάκ, Μπουλγκάκοφ, Αχμάτοβα, Σολζενίτσιν και σκηνοθέτες όπως ο Ταρκόφσκι και η Σέπτικο.
Οι δύο αυτοί κεντρικοί ήρωες τους μυθιστορήματος αντιπροσωπεύουν τους δύο κυρίους φορείς λογοκρισίας έργων λογοτεχνών και σκηνοθετών, τον τρόπο που διαμορφώνουν και κατευθύνουν τις απόψεις και την συνείδηση των πολιτών.
"Η πληροφορία είναι δύναμη. Τα ολοκληρωτικά κράτη το ήξεραν καλά."

Παρακολουθώντας τη ζωή και τη δράση των Κουτούτσκοφ και Γκολτσένκο,  ζούμε μαζί τους τις εξελίξεις και τις ζυμώσεις από την προσπάθεια αποσταλινοποίησης έως την ανανέωση της περεστρόικα.
Βλέπουμε πώς λειτουργούσε ο κομμουνισμός στην ΕΣΣΔ σε όλα τα επίπεδα ζωής των πολιτών,  τον τρόπο που επηρεάζονται οι σχέσεις,  πώς δρα η ΚαΓκεΜπε, πώς γεννάται ο αντίλογος, η αντίσταση, οι προσπάθειες αντίδρασης στην λογοκρισία.

Λίγα χρόνια μετά το τέλος του Β'ΠΠ, παρατηρούμε τις πολιτικές εξελίξεις που θα διαμορφώσουν τις συνθήκες του Ψυχρού Πολέμου μεταξύ Αμερικής και Ρωσίας. Τις επεμβάσεις των ΗΠΑ στην Κούβα, τις καταστροφικές συνέπειες της οικονομικής πολιτικής της ΕΣΣΔ σε χώρες όπως η Ουκρανία,  την αιματηρή καταστολή των απεργών από τον Κόκκινο Στράτο στο Νοβοτσερκάσκ, τον ανταγωνισμό τους για την κατάκτηση του διαστήματος,  για να φτάσουμε στην πυρηνική καταστροφή του Τσερνόμπιλ.
"Τις είχαν κατασκευάσει πολύ βιαστικά αυτές τις μονάδες. Σαν να ήταν ζήτημα ρουτίνας, επιπόλαια. Για να κάνουν πραγματικότητα τους στόχους του Κόμματος."

Η πορεία του κομμουνισμού, που φθίνει και υποχωρεί υπό την πίεση του επεκτατικού καταναλωτισμού, προϊόν του καπιταλιστικού συστήματος.

Και όπως σοφά έθεσε ο Σολζενίτσιν:
"Δεν θα έπρεπε να κατευθύνουμε τους ανθρώπους προς την ευτυχία, κι αυτή είναι ένα είδωλο της αγοράς. Θα έπρεπε να τους κατευθύνουμε προς την αμοιβαία τρυφερότητα."