Ο ΣΕΛΙΝ ΦΑΙΟΧΙΤΩΝΑΣ, ΧΑΝΣ-ΕΡΙΧ ΚΑΜΙΝΣΚΙ
Πολιτικό δοκίμιο
Μετάφραση: Χαράλαμπος Μαγουλάς
Επίμετρο: Νίκος Ν. Μάλλιαρης
Στο κείμενό του ο Καμίνσκι εξετάζει το θέμα διάκρισης των πολιτικών απόψεων ενός ατόμου και της αισθητικής/καλλιτεχνικής αξίας του έργου του. Χαρακτηριστικό παράδειγμα "σύγκρουσης" αυτών των δύο αποτελεί ο Λουί-Φερντινάν Σελίν, συγγραφέας του αριστρουργηματικού μυθιστορήματος "Ταξίδι στην άκρη της νύχτας".Ο Σελίν είναι η ιδιαίτερη αυτή περίπτωση ανθρώπου με τεράστια λογοτεχνική δεινότητα που ανοιχτά και απροκάλυπτα υποστήριξε τον ναζισμό. Βαθιά αντισημίτης εξέφραζε τις ρατσιστικές απόψεις του με κείμενά του τα οποία έχουν λογοκριθεί και απαγορευτεί. Η θέση του Καμίνσκι για τον Σελίν είναι ξεκάθαρη :
"Αρκεί να τον ξεσκεπάσουμε τον Σελίν, για να τον καταστήσουμε ακίνδυνο. Αυτό που είναι ανυπόφορο είναι ότι πουλά τη ναζιστική του πραμάτεια για πρωτότυπη λογοτεχνία. Γιαυτό και είναι αναγκαίο ν' αποκαλύψουμε ότι εδώ δεν πρόκειται για τέχνη ή για ψυχολογία, μα για χιτλερική προπαγάνδα."
Είναι απορίας εύλογον πώς ένας άνθρωπος υψηλής ευφυΐας υποκύπτει σε κατώτερα εγωκεντρικά αισθήματα μοχθηρίας, μνησικακίας και εκδίκησης ώστε να συμπλεύσει με τις ακραίες θέσεις και την προπαγάνδα του ναζισμού, θέτοντας το ταλέντο του στην υπηρεσία του Ράιχ. Ο συγγραφέας του, κατά γενικής ομολογίας, καινοτόμου έργου "Το ταξίδι στην άκρη της νύχτας" ξεπέφτει στη συγγραφή αντισημιτικών, πορνογραφικών, λιβελογραφημάτων όπως το "Μπαγκατέλες".
Μια επιπλέον διάσταση εξετάζεται, ως παράμετρος αξιολόγησης ενός έργου, η λογοκρισία και τα όρια της. Ο διαχωρισμός που μπορεί να υπάρξει μεταξύ τέχνης και προσωπικής άποψης.Η αξιολόγηση ενός έργου ξέχωρα του δημιουργού του.
Το Κακό, όπως μας λέει ο Καμίνσκι, υπάρχει και παίρνει διαφορετική μορφή μέσα στο χρόνο.Οποιο είδος πολιτικής/ κοινωνικής/ οικονομικής διάκρισης κι αν εκφράζει, οποία συμφέροντα κι αν εξυπηρετεί, έχει κοινή πρακτική την στοχοποίηση και απανθρωποίηση συγκεκριμένων ομάδων ανθρώπων.
Εδώ καλούμαστε να αναλογιστούμε αν ταυτίζουμε τον άνθρωπο-πολίτη με τον άνθρωπο-καλλιτέχνη/δημιουργό.
Εξαιρετικό και το Επίμετρο από τον Νίκο Ν. Μάλλιαρη.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου