ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ, John Williams

Μετάφραση: Μαρία Αγγελίδου
Εκδόσεις: Gutenberg

Επιλέγοντας την επιστολή μορφή μας εξιστορεί τη ζωή του Καίσαρα Οκταβιανού Αύγουστου της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Πολυφωνική και πολυπρισματική αφήγηση που σκιαγραφεί όλες τις πλευρές ανθρώπων και γεγονότων.
Χωρισμένο σε τρία μέρη, μέσω των επιστολών μεταξύ ανθρώπων του περιβάλλοντος του Ιούλιου Καίσαρα, του υιοθετημένου γιου του Οκτάβιου, του Μάρκου Αντωνίου και πληθώρας προσωπικοτήτων της εποχής,  διαμορφώνεται η πλήρης εικόνα των σχέσεων, συμμαχιών, δολοπλοκιών, ιστορικών γεγονότων της περιόδου 45 π.Χ. έως 55 μ.Χ.
Στο πρώτο μέρος ο νεαρός Γάιος Οκτάβιος, διαδέχεται τον Ιούλιο Καίσαρα σε ηλικία 19 ετών.  Προσπερνώντας πολιτικές σκοπέλους και ίντριγκες εναντίον του, μετά από πολεμικές εκστρατείες, γάμους πολιτικού συμφέροντος, διαμάχες προσωπικές,  ο 19χρονος Γάιος Οκτάβιος μεταμορφώνεται σε ισχυρό Καίσαρα Αύγουστο. Ο άνθρωπος ανυψώνεται σε Θεό.
Στο δεύτερο μέρος γνωρίζουμε την μονάκριβη και πολυαγαπημένη κόρη του Αύγουστου, Ιουλία. Στα 44 της, σε στιγμές απομόνωσης, ζώντας εξόριστη από τη Ρώμη, καταγράφει στο ημερολόγιο της τη ζωή της,  τις σκέψεις της, την ανασκόπηση όσων έζησε και αισθάνθηκε.
Η ζωή της "μικρής Ρώμης", όπως την προσφωνούσε ο πατέρας της,  υπήρξε συνυφασμένη με τη ζωή της Ρώμης.
Μια γυναίκα δυναμική,  που έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της σύμφωνα με τις προσταγές της θέσης της.  Ήταν η κόρη του Καίσαρα, υπάκουε σε αυτόν και στον επιβεβλημένο τρόπο ζωής της βάσει των πολιτικών συμφερόντων έως ότου να ανακαλύψει τη γυναίκα μέσα της, να παραδοθεί στην ηδονή και τον έρωτα.
Η αφήγηση ολοκληρώνεται στο τρίτο μέρος με τον απολογισμό του Καίσαρα Αύγουστου. Έχοντας φτάσει στη Δύση της ζωής του, προετοιμάζεται για το τελευταίο του ταξίδι. Ο Θεός γίνεται άνθρωπος μέσα στη θνητότητά του.
Με αριστουργηματικό τρόπο ο συγγραφέας αναπτύσσει θέματα υπαρξιακά, αντικείμενο φιλοσοφικής διερεύνησης μέχρι και σήμερα.
Η προσωπική ζωή εμπλέκεται και συγκρούεται με την πολιτική θέση και το αξίωμα του ανδρός. Ο Οκτάβιος συγκρούεται με τον Αύγουστο μα πάντα νικά η Ρώμη, η δέσμευση του στην ευημερία της αυτοκρατορίας.
Παραθέτει το απόσταγμα των εμπειριών του, την άποψή του για τον άνθρωπο και τα προσωπεία που καλείται να χρησιμοποιεί, την αξία της φιλίας,  την έννοια της πραγματικής αγάπης και του έρωτα, την ιδέα της αρετής, την ύπαρξη του Θεού,  της τύχης, της ειμαρμένης, την ανάγκη για αυτογνωσία, την μοναξιά της ύπαρξης, τη σπουδαιότητα της φιλοσοφίας ως οδηγό ζωής.

Ο Williams αποδεικνύει τη συγγραφική του δεινότητα συνδυάζοντας ιστορία, φιλοσοφία και μυθοπλασία με περίτεχνη μέθοδο, επιλέγοντας μια συνθέτη, και για άλλους απροσπέλαστη, δομή. Η ικανότητα του να μεταμορφώνεται και να αποδίδει το ύφος  τόσων πολλών προσωπικότητων είναι αξιοθαύμαστο.
Λάτρεψα τις γυναικείες παρουσίες, τον τρόπο που ακούγεται η γυναικεία φωνή, η θέση της στην κοινωνία και ο σεβασμός του συγγραφέα.
Το τρίτο βιβλίο του Williams που διαβάζω, είναι, κατά τη γνώμη,  το καλύτερο του.