Η επιστροφή του βαρόνου Βένκχαϊμ, László Krasznahorkai

Μετάφραση: Ιωάννα Αβραμίδου


Εισαγωγή στο μυθιστόρημα αυτό αποτελεί ένα κείμενο του συγγραφέα, ο μονόλογος ενός μαέστρου ορχήστρας που κρατώντας ένα μήλο ( της γνώσης ίσως) απευθύνεται στους μουσικούς του και τους ζητά όχι μόνο να χειρίζονται άψογα τα όργανα τους, μα να του εκμυστηρεύονται τα πάντα, τόσο για τους ίδιους όσο και για τους γύρω τους. Είναι μέρος ενός συνόλου που τους ξεπερνά, μέλος μιας ομάδας, μιας κοινωνίας,  μιας παράστασης όπως η ζωή. Μια και μοναδική παράσταση, μια και μοναδική ευκαιρία πριν το θάνατο και την αιωνιότητα.

Το τελευταίο μέρος της τετραλογίας του László Krasznahorkai εκτυλίσσεται και πάλι στην ουγγρική επαρχία. Μια εκτός γάμου κόρη ζητά την κοινωνική αποδοκιμασία του πατέρα της διεκδικώντας όσα της οφείλει, ο παγκοσμίου φήμης Καθηγητής που εγκαταλείπει  τα εγκόσμια και ζει απομονωμένος σε μια ακατοίκητη, αχανή  έκταση κάνοντας πνευματικές ασκήσεις,  ένας χρεωκοπημένος βαρόνος επιστρέφει στη γενέτειρά του αναζητώντας τον έρωτα της εφηβείας του ελπίζοντας να ζήσει ήρεμα τα στερνά του χρόνια.
Τόσα χρόνια μετά και η πολιτική,  κοινωνική κατάσταση στη χώρα του παραμένει αναλλοίωτη. Οικονομική και ηθική εξαθλίωση, πολιτικές μηχανορραφίες, απάτες,  υποκρισία και στο παρασκήνιο στους δρόμους και στις παρυφές της πόλης κινούνται οι άθλιοι της εποχής,  οι επαίτες, οι μετανάστες ,οι τσιγγάνοι. Άνθρωποι που  αναζητούν ένα παρόν και προσδοκούν ένα μέλλον.
Σε ένα περιβάλλον ζοφερό, με διάθεση σαρκαστική και βιβλικές αναφορές, ο συγγραφέας σκιαγραφεί την κοινωνία και την ανθρώπινη φύση. Με έμμεσες αναφορές στους σύγχρονους πολιτικούς ηγέτες και άμεση στηλιτευση τους.(ο ηγέτης της αυτοκινητοπομπής που διέρχεται την πόλη προφανώς είναι ο Βίκτορ Όρμπαν, ο ακροδεξιός πρωθυπουργός της Ουγγαρίας).
Την ανάγκη για πίστη σε έναν λυτρωτή,  τον αναπόδραστο αφανισμό που καραδοκεί. Ο μεσσιανικός χαρακτήρας των προηγούμενων μυθιστορημάτων της τετραλογίας απαλείφεται από την αδήριτη ανάγκη για καταστροφή. Μόνο μέσα από τις στάχτες του σήμερα θα αναδυθεί το εξαγνισμένο αύριο.