Ο ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΡΑΜΟΝ ΜΕΡΚΑΝΤΕΡ, ΧΟΡΧΕ ΣΕΜΠΡΟΥΝ

Με έναν αισθαντικό αναστεναγμό αρχίζω να γράφω τις σκέψεις μου για αυτό το βιβλίο. Όπως συχνά λέω, σημασία δεν έχει τι λες, μα πως το λες.  Όλα χιλιοειπωμένα μα από τον Σεμπρούν μοναδικά γραμμένα!


Δύο άνθρωποι, δύο χρόνοι,  δύο μοίρες, ένα όνομα.

Ραμόν Μερκαντέρ, ο άνθρωπος που δολοφόνησε, στο Κογιοακάν του Μεξικού, τον Λέον Τρότσκι τον Αύγουστο του 1940.

Ραμόν Μερκαντέρ, ο άνθρωπος που δρα ως μυστικός πράκτορας της Σοβιετικής Ένωσης ενώ εμφανίζεται ως υποδιευθυντής ισπανικής εμπορικής εταιρείας.

Ένα ιστορικό πρόσωπο και ένα φανταστικό.  Τα πραγματικά γεγονότα γίνονται βάση μιας μυθιστορίας που αποκαλύπτει τις σταλινικές πρακτικές, τα παιχνίδια κατασκοπίας και αντικατασκοπίας, μηχανισμούς συγκάλυψης που δεν διστάζουν να θυματοποιήσουν ανθρώπους,  να διαστρεβλώσουν, διαγράψουν και να ξαναγράψουν την Ιστορία.

Ο Σεμπρούν καταγράφει την πορεία του Κομμουνιστικού Κόμματος, τις πολιτικές του θέσεις, ασκεί κριτική και παρουσιάζει την ύπαρξη και εφαρμογή της μαρξιστικής θεωρίας σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο, μέσα από ένα μυθιστόρημα κατασκοπίας, με την ρεαλιστική,  λυρική και αισθησιακή χρήση του λόγου που μόνο αυτός κατέχει.

Όλα ξεκινούν μπροστά στον πίνακα του Βερμέερ "Άποψη του Ντέλφτ", τον ωραιότερο πίνακα του κόσμου σύμφωνα με τον Προυστ.
Επόμενος σταθμός ο πίνακας του Φαμπρίτιους "Καρδερίνα".
Δύο έργα τέχνης που συλλαμβάνουν τη στιγμή,  παγιδεύουν την πραγματικότητα και την αποτυπώνουν.
Ο Βερμεέρ χρησιμοποιώντας μια camera obscura,  προβάλει την εικόνα σε μια οθόνη και την αντιγραφεί.
Ο Φαμπρίτιους ζωγραφίζει την Καρδερίνα έτοιμη να πετάξει μακριά, ελεύθερη στον ουρανό ενώ είναι δεμένη με αλυσίδα.
Κατασκευασμένες εικόνες και ψευδαισθήσεις.
Αυτόν τον κόσμο των φωτεινών χρωμάτων και της τεχνικής δύο κορυφαίων εικαστικών υιοθετεί ο Σεμπρούν και τον μετατρέπει σε λέξεις,  σε λογοτεχνία.
Μια "καλειδοσκοπική" λογοτεχνική έκφραση των πολλαπλών εκφάσεων, μετασχηματισμών και τρόπων θέασης της πραγματικότητας ως επισήμανσης της πλασματικής καταγραφής της Ιστορίας.