ΤΟ ΑΪΒΑΛΙ Η ΠΑΤΡΙΔΑ ΜΟΥ ΦΩΤΗΣ ΚΟΝΤΟΓΛΟΥ

 

Το Αϊβαλί με τα μπουγάζια του, τα νησάκια του, τα ξωκκλήσια και όλες τις ομορφιές του, μας περιγράφει γλαφυρά και παραστατικά ο Φώτης Κόντογλου με την περισσή αγάπη που κρατά στην καρδιά του για την πατρίδα του.

Καπετάνιοι,  βοσκοί,  θαλασσινοί και στεριανοί, κάτοικοι και επισκέπτες του Αϊβαλιού είναι οι ήρωες του συγγραφέα  που οι ιστορίες τους, μαζί με τις μνήμες του, συνθέτουν τις αφηγήσεις αυτού του βιβλίου. Σε συνδυασμό με όλες τις εποχές,  τα χρώματα τους, τις μυρωδιές τους, τις θρησκευτικές εορτές τους, κοσμούν τα διηγήματα και τις εικονογραφήσεις του Κόντογλου. Βαθιά θρησκευόμενος και ο ίδιος,  μας παρουσιάζει την ουσιαστική σχέση των ανθρώπων στο Αϊβαλί με την θρησκεία και την πίστη.  Μαθαίνουμε λεπτομέρειες για τον τρόπο ζωής και τις παραδόσεις τους. Μια πλημμυρίδα νοσταλγίας και συναισθημάτων κατακλύζει κάθε σελίδα, μνήμες που αναβιώνουν, εικόνες που ξεπηδούν μέσα από τις λέξεις.

Από όλα τα διηγήματα ξεχώρισα τη Νησοπούλα, όπου ο συγγραφέας εκφράζει τις αντιρρήσεις του για την πορεία της τεχνολογίας και τη θέση της στη ζωή των ανθρώπων.

"...όπως η μηχανή δεν έχει αισθήματα, έτσι κι ο άνθρωπος, που την έβαλε παντού και σ' όλα αυτή τη μηχανή, σε κάθε τι της ζωής του, καταντά σιγά-σιγά κι αυτός ο ίδιος μια νεκρή και αδιάφορη μηχανή. Όλα δουλεύουνε με κουμπιά και με νούμερα, η ψυχή του ανθρώπου ρήμαξε και νέκρωσε, και θα γίνει στο τέλος σαν τους σβησμένους κρατήρες του φεγγαριού. Όλα είναι από πριν λογαριασμένα. 2+2=4. Μα 2+2=4 είναι ο θάνατος όπως έλεγε και ο Ντοστογέφσκης, κι όχι η ζωή, κι ας το λέμε ζωή. Κι ο σβησμένος κρατήρας,  αν είχε μιλιά και τον ρωτούσε, θα 'λεγε πως ζει κι αυτός."