ΕΝΤΟΥΑΡ ΛΟΥΙ, ΑΛΛΑΓΗ: ΜΕΘΟΔΟΣ

Όπως μας έμαθαν από νωρίς στο σχολείο,  δεν συγκρίνουμε ανόμοια πράγματα. Άλλο το μήλο, άλλο η ντομάτα. Φρούτα και τα δυο, αλλά διαφορετικά. Μπορεί κάποιος να επιλέγει ντομάτα, κάποιος άλλος μήλο, κάποιος τρίτος και τα δύο. Σε καμία περίπτωση όμως, όποια κι αν είναι η επιλογή, δεν μειώνονται τα θρεπτικά συστατικά είτε του μήλου είτε της ντομάτας. Το μήλο όμως θα είναι πάντα μήλο και η ντομάτα πάντα ντομάτα.

Η Annie Ernaux, o Didier Eribon, o Edouard Louis, υπηρετούν μια συγκεκριμένη επιστήμη (κοινωνιολογία), εκφράζουν πολιτική άποψη(αριστερή), και χρησιμοποιούν συγκεκριμένο είδος λογοτεχνίας για να επικοινωνήσουν τις θέσεις τους (αυτο-κοινωνιο-βιογραφία).
Διαφορετικό είδος λογοτεχνίας που φέτος δίχασε στα Νόμπελ.

Ο νεώτερος της παρέας, καθότι ανήκει σε μια γενιά πολύ πιο επικοινωνιακή, έδωσε το στίγμα του πολύ έντονα, πολύ άμεσα. Ιδιαίτερα ευφυής και καταρτισμένος, μέσω των δικών του βιωμάτων, εκφράζει τα προβλήματα πολλών κοινωνικών ομάδων.
Τα 4 προηγούμενα βιβλία του είναι ακριβώς αυτό. "Ατομικό βίωμα σε συλλογικό ορίζοντα", όπως έγραψε ο Γρηγόρης Μπέκος στο άρθρο του για την Annie Ernaux. ( Κυριακάτικο Βήμα 9/10/2022, ένθετο Βιβλία).

Στον διάλογο του με τον Κεν Λόουτς ο Εντουάρ Λουί σχετικά με τον όρο "ενσυναίσθηση" επισημαίνει : " Μου είναι λίγο δύσκολο, γιατί γενικά δεν χρησιμοποιώ πολύ αυτόν τον όρο, είναι λίγο αφηρημένος για μένα. Με ενδιαφέρει πολύ περισσότερο η αναμέτρηση,... πώς θα κατορθώσουμε να φέρουμε αντιμέτωπους τους αναγνώστες και τις αναγνώστριες με την πραγματικότητα που τους δείχνουμε...".
Αυτή του η άποψη εκφράζει τον τρόπο και τον σκοπό της γραφής του, "το ερώτημα δεν είναι πλέον να τα αναδείξουμε, αλλά να αναμετρηθούν με αυτά - θεωρώ πως πρόκειται για μια σημαντική μεταβολή: ποια θα μπορούσε να είναι μια αισθητική της αναμέτρησης;".

Στο πέμπτο αυτοβιογραφικό του βιβλίο αναφέρεται ακριβώς σε αυτό, την αναμέτρηση και τον μετασχηματισμό του υποκειμένου. 
Ο Εντύ Μπελγκέλ μεγαλώνει σε ένα περιβάλλον ματαίωσης, θύμα ψυχικής και σωματικής κακοποίησης, συσσωρεύει θυμό που μεταμορφώνεται σε μια ακόρεστη επιθυμία εκδίκησης. Αρχικός του στόχος  να φύγει με κάθε τρόπο μακριά από τον τόπο καταγωγής του, σε μια προσπάθεια να δραπετεύσει από την Προσβολή που κάνει τη ζωή του αβάσταχτη. Καταπιεσμένες επιθυμίες μεταμφιεσμένες πίσω από ένα προσωπείο,  μια ζωή που ήταν ρόλος,  μια διαρκής προσπάθεια για ένταξη σε ένα περιβάλλον εχθρικό για τον πραγματικό του εαυτό, έναν κόσμο που απέρριπτε και χλεύαζε τη διαφορετικότητά του.

Πρώτος σταθμός της νέας του ζωής το λύκειο στην Αμιένη, μια μικρή πόλη πλησίον της γενέτειράς του. Εκεί θα γνωρίσει την Έλενα, μαθήτρια στο ίδιο σχολείο. Θα μαγευτεί από την προσωπικότητά της, την προνομιούχα ζωή της. Ο Εντύ θέλει να γίνει σαν την Έλενα και αυτή γίνεται ο Πυγμαλίωνας του. Ο Εντύ μεταμορφώνεται σε Εντουάρ ώσπου στη ζωή του έρχεται ο Ντιντιέ Εριμπόν. Συνεπαρμένος από όσα πρεσβεύει ο φιλόσοφος Εριμπόν, ο Εντουάρ αναμετράται εκ νέου με το παρελθόν του και αναπόφευκτα βιώνει την ανάγκη για περαιτέρω μεταμόρφωση. Αυτή τη φορά στόχος του η Εκόλ Νορμάλ και το Παρίσι.
Στο πρώτο μέρος του βιβλίου ο Εντουάρ απευθύνεται στον πατέρα του, του αφηγείται όσα είχε τόσα χρόνια θάψει μέσα του, όλο τον πόνο και την απογοήτευση.  Στη συνέχεια απευθύνεται στην Έλενα, πλάθει φανταστικούς διαλόγους μαζί της. Είναι ο τρόπος του για να αποδομήσει και να εγκαταλείψει το προηγούμενο στάδιο μεταμόρφωσης ώστε να εισέλθει στο επόμενο. Η μέθοδος αλλαγής του Εντύ Μπελγκέλ δεν μοιάζει στον κύκλο ζωής της πεταλούδας μα σε μια γραμμική πορεία συνεχούς αναμόρφωσης και ανεύρεσης νεου προτύπου, μια μεταμόρφωση που στηριζόταν στον μιμητισμό.

Στη ζωή εξ ορισμού "Shit happens", κάποιοι επιλέγουν να είναι μύγες,  κάποιοι άλλοι ακολουθούν τη δαρβινική εξέλιξη,  αναπτύσσουν μεγαλύτερα φτερά και πετούν μακριά, στα καλύτερα που φροντίζουν για να  έρθουν, στηριζόμενοι στις δικές τους δυνάμεις.
Ο Λουί κατάφερε να αναπτύξει - έχοντας την οξυδέρκεια της εξέλιξης, της ανέλιξης και της δημιουργίας,  ένα δυνατό συγγραφικό προφίλ, μεγάλης απήχησης- μια ευδιάκριτη προσχεδιασμένη πορεία.

Θαυμάζω όσους κάνουν τα λόγια τους πράξεις, όσους εντάσσουν στον τρόπο ζωής τους τις απόψεις που διατυπώνουν, όταν ο βίος τους ταυτίζεται με τις φιλοσοφικές θέσεις που εκφράζουν.  Όταν δεν υπάρχει σύμπνοια μα αντίφαση μεταξύ αυτών τότε υπάρχει πλάνη ή υποκρισία. 

Μετάφραση: Στέλα Ζουμπουλάκη