ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗ ΜΕΡΑ, ΤΟΜΑΣ ΠΙΝΤΣΟΝ

"Κάποιες μέρες το φως ήταν ανελέητο. Φως τόσο γεμάτο χρώματα  τόσο έντονο, που δεν το άντεχες για πολύ, κι ένιωθες πως ήταν επικίνδυνο να είσαι έξω σε μία ύπαιθρο γεμάτη τέτοιο φως, λες και έτσι που έπεφτε πάνω σου ήθελε να σε πάρει μαζί του, αν όχι στο θάνατο,τότε σε κάποια μεταμόρφωση εξίσου ριζική. Τέτοιο φως έπρεπε να το δέχεσαι με μέτρο - πάρα πολύ, ή πολύ συχνά, θα σου εξαντλούσε την ψυχή. Το να κινείσαι μέσα του ήταν σαν να κινείσαι ενάντια στο χρόνο, ενάντια στη ροή της μέρας, ενάντια στην αυθαίρετα καθορισμένη στιγμή του σκότους".

Το "Ενάντια στη μέρα", είναι ένα σύνθετο, πολυμορφικό μυθιστόρημα.
Ένα ταξίδι στη φιλοσοφία, μια πολιτική τοποθέτηση, μια ιστορική διαδρομή σε καταλυτικά γεγονότα για την ανθρωπότητα, μια ωδή στα λογοτεχνικά είδη.
Η δαιδαλώδης πλοκή του απαιτεί την προσήλωση του αναγνώστη.  Οι διακειμενικές αναφορές, οι έμμεσες πληροφορίες, τα κρυπτογραφημένα στοιχεία και οι νοηματικές συνδέσεις επιβάλουν την συνεχή έρευνα.

Μέλβιλ, Φώκνερ, Ντίκενς, Σαίξπηρ, Ντοστογιέφκι,  Προυστ, είναι αναμφίβολα οι συγγραφείς που επηρέασαν τη σκέψη του.

Από την πυθαγόρεια φιλοσοφία και την ορφική διδασκαλία στη θεοσοφία της Έλενας Μπλαβάτσκι, τους Σαμάνους της Αφρικής, τα αστρικά ταξίδια, τα ταξίδια στο χρόνο, την Αντίχθονα Γη του Φιλόλαου,  την Πυθαγόρεια Γη ή Αντι-Γη, το ορατό και τον υπόγειο κόσμο, την αναζήτηση της μυθικής Σαμπάλα.

Οι ατέλειωτες διαδρομές και αναζητήσεις οδηγούν σε όσα στέκονται απέναντι μας, σε όσα προσπαθούμε να κατανοήσουμε/εξηγήσουμε/ υπερκεράσουμε, όσα μας κινούν ενάντια στη μέρα.

Ο Πίντσον ήρθε για να αλώσει αυτή τη μέρα, αυτή την πραγματικότητα, κάθε όριο, κάθε διάσταση.
Ακραίες επιστημονικές θεωρίες, ανώτερη φυσική και μαθηματικά, συνωμοσίες,  παιχνίδια κατασκοπίας, μεταφυσική και παραδοξολογίες κλονίζουν κάθε δεδομένο.

Χρονικά, βρισκόμαστε στον εικοστό αιώνα.  Στην ανακάλυψη του ηλεκτρομαγνητισμού και της ηλεκτρικής ενέργειας.  Είναι η εποχή των Έντισον και Τέσλα. Όλα ξεκινούν το 1893 στο Σικάγο και την Παγκόσμια Έκθεση για τα 400 χρόνια από την άφιξη του Χριστόφορου Κολόμβου στον Νέο Κόσμο. Ήταν η νίκη του εναλλασσόμενου ρεύματος και του Τέσλα ενάντια στον Έντισον αφού η έκθεση ηλεκτροφωτίστηκε με την εφεύρεση του.

Ήταν η Έκθεση που καθιερώθηκε ως το μεγαλύτερο πολιτιστικό, επιστημονικό γεγονός παγκοσμίως και ανέδειξε την δυναμική της ανερχόμενης Αμερικής.
Παρακολουθούμε την ανάπτυξη του σιδηροδρομικού δικτύου, τις εξορύξεις ορυκτών από το υπέδαφος, μια αφήγηση με στοιχεία γουέστερν.
Από τις τεχνολογικές καινοτομίες και την άνοδο του καπιταλισμού στην Αμερική,  μεταφερόμαστε στην Ευρώπη την περίοδο των παγκόσμιων πολέμων.

Η Συνθήκη του Βερολίνου το 1909, οι Αψβούργοι, η πτώση της Αυστροουγγαρίας, οι Βαλκανικοί πόλεμοι, Β'ΠΠ και άνοδος Ρωσίας σε υπερδύναμη.
Ενώ φαινομενικά ο συγγραφέας εστιάζει στα γεγονότα που οδήγησαν στον Β'ΠΠ,  επί της ουσίας στόχος του είναι η ανάδειξη των συνθηκών που συντέλεσαν στην αντιπαλότητα Αμερικής και Ρωσίας.
Ο Ψυχρός πόλεμος και το Βιετνάμ είναι η κατακλείδα, ο προορισμός μιας αντισυμβατικής, πολυδιάστατης διαδρομής.
Όλη η κληρονομιά σε γνώση παρελαύνει από τις σελίδες του, κάθε ανθρώπινη συμπεριφορά, τα υπαρξιακά ερωτήματα,  η κυκλικότητα της ιστορίας, που καταλήγουν στην άνευ μάθησης επανάληψη.
 

Μετάφραση: Γιώργος Κυριαζής