Utopia avenue, David Mitchell

" Το να κάνεις τέχνη είναι ήδη μία πολιτική πράξη. Ο καλλιτέχνης απορρίπτει την κυρίαρχη τροπή του κόσμου. Ο καλλιτέχνης προτείνει μία νέα τροπή. Μία ανατροπή. Είναι εκεί, στην ετυμολογία της λέξης. Οι τύραννοι δικαίως φοβούνται την τέχνη."

Ο Λέβον Φράνκλαντ είναι μάνατζερ καλλιτεχνών στη μουσική βιομηχανία. Το νέο του project είναι η δημιουργία μιας μπάντας με μουσικούς που υπηρετούν διαφορετικά είδη. Στόχος του, τα ετερόκλητα αυτά στοιχεία να συγχωνευτούν και να παράξουν ένα νέο μουσικό είδος. Στο μπάσο ο Ντιν Μος, στα πλήκτρα η Ελφ Χολογουέι, στα ντραμς ο Πίτερ Γκρίφιν, στην κιθάρα ο Γιάσπερ ντε Ζουτ. Στα φωνητικά, ο Ντιν, ο Γιάσπερ και φυσικά η Ελφ.
Jazz, Rock, Folk, Psychedelic καταβολές αναμιγνύονται και οι Utopia Avenue είναι το νέο μουσικό σχήμα των late 60s.
Κάθε πρόσωπο στο μυθιστόρημα του Mitchell,  φέρνει τη δική του ζωή, τις δικές του  εμπειρίες,  τους δικούς του δαίμονες που προσπαθεί να ξορκίσει, τα δικά του τραύματα που προσδοκά να επουλώσει, τους δικούς του φόβους που επιδιώκει να νικήσει. Η μουσική είναι για όλους σύντροφος, παρηγοριά,  εξιλέωση,  στήριγμα. Είναι η ελπίδα τους, το μέσο έκφρασης τους.

"Το πώς λειτουργεί η μουσική -η θεωρία, η πρακτική- είναι κάτι που μαθαίνεται... Το γιατί λειτουργεί, ένας Θεός μονάχα το ξέρει. Ίσως ούτε καν ο Θεός."

Η συρραφή των αυτοβιογραφικών αφηγήσεων δημιουργεί ένα bildungsroman μυθιστόρημα μέσα στο ιστορικό πλαίσιο της δεκαετίας του 1960, με αναφορές στον πόλεμο στο Βιετνάμ και τη δολοφονία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ.
Little Richard, Jimmy Hendrix,  David Bowie, Nina Simone, Kinks, Pink Floyd, Cream, Traffic, Beatles, Leonard Cohen, Jim Morrison, Janis Joplin και αρκετοί ακόμα εκπρόσωποι μιας εποχής που δημιούργησε ιστορία στη μουσική παρελαύνουν από τις σελίδες του βιβλίου.
Ο συγγραφέας εντάσσει με αξιοθαύμαστη μαεστρία θέματα όπως: η σεξουαλική ταυτότητα,  η θέση της γυναίκας στον καλλιτεχνικό κόσμο και στην κοινωνία γενικότερα,  οι ψυχικές νόσοι,  η σεξουαλική απελευθέρωση, οι καταχρήσεις και οι εθισμοί, τα στερεότυπα και οι κοινωνικές νόρμες, το παρασκήνιο της μουσικής βιομηχανίας, οι αγωνίες των καλλιτεχνών, ανταγωνισμοί και εγωκεντρισμοί.

Στις παρυφές της μεταφυσικής, μας υπενθυμίζει την παροδικότητα ενώ μας αφήνει να ταλαντευόμαστε μεταξύ τυχαιότητας και επιλογής: Είναι άραγε η ζωή μας προκαθορισμένη ή μια σειρά αποφάσεων μας;


"Ταμπέλες. Τις κόλλαγα σε όλα. "Καλό". "Κακό".  "Σωστό". "Λάθος". "Παλιομοδίτικο".  "Μοντέρνο". "Ανώμαλος". "Φυσιολογικός". "Φίλος". "Εχθρός". "Επιτυχία". "Αποτυχία". Είναι εύκολες στη χρήση. Σε γλιτώνουν απ' τον κόπο να σκέφτεσαι. Αυτές οι ταμπέλες μένουν. Πολλαπλασιάζονται. Γίνονται συνήθεια. Σύντομα, σκεπάζουν τα πάντα και τους πάντες. Αρχίζεις να σκέφτεσαι ότι πραγματικότητα είναι οι ταμπέλες. Απλές ταμπέλες, γραμμένες με ανεξίτηλο μαρκαδόρο. Το πρόβλημα είναι πως η πραγματικότητα είναι το ακριβώς αντίθετο. Η πραγματικότητα είναι γεμάτη λεπτές αποχρώσεις, είναι παράδοξη, διαρκώς μεταβαλλόμενη. Είναι δύσκολη. Είναι πολλά πράγματα ταυτόχρονα. Γι'αυτό είμαστε τόσο άθλιοι σ' αυτή. Ο κόσμος όλο λέει και λέει για την ελευθερία. Συνεχώς. Παντού. Γίνονται ταραχές και πόλεμοι για το τι είναι η ελευθερία και για ποιον προορίζεται. Αλλά η Βασίλισσα των Ελευθεριών είναι αυτή: η ελευθερία από τις ταμπέλες."

Μετάφραση: Μαρία Ξυλούρη