Δεν παω πουθενά, Rumena Bužarovska

Η συλλογή διηγημάτων "Δεν πάω πουθενά" της Rumena Bužarovska κυκλοφόρησε το 2018, λίγους μήνες πριν τη Συμφωνία των Πρεσπών. Από το Φεβρουάριο του 2019, η πρώην FYROM ή Δημοκρατία της Μακεδονίας ονομάζεται Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας. Ένα κράτος με διεθνοτικό χαρακτήρα και αρκετές μειονότητες στο συνολικό πληθυσμό του. Οι κάτοικοι τη χώρας έχουν ταλαιπωρηθεί από τις συχνές εθνοτικές συγκρούσεις και τα χαμηλά εισοδήματα, με το 28,7% του πληθυσμού να ζει κάτω από το όριο της φτώχειας το 2008.

Οι ήρωες στα διηγήματα της Bužarovska παλεύουν να ανταπεξέλθουν οικονομικά, είτε παραμένοντας στη χώρα τους είτε μεταναστεύοντας. Η ζωή σε μία άλλη χώρα φαντάζει πανάκεια, μία όαση οικονομικής ευμάρειας και πολιτιστικής άνθησης. Και στα επτά διηγήματα της συλλογής γίνεται μία αντιπαράθεση μεταξύ της ζωής στη Βόρεια Μακεδονία και της ζωής σε χώρες όπως η Αγγλία, Αυστραλία, Αμερική. Η επαφή με ανθρώπους άλλης εθνικότητας κάνει αισθητές τις πολιτισμικές διαφορές τους, οξύνοντας την ανάγκη για αλλαγή, ανέλιξη, φυγή. Επιθυμούν να δραπετεύσουν από την πνιγηρή ατμόσφαιρα και τις αντίξοες συνθήκες της χώρας τους.

Η Bužarovska γράφει και την εθνική ταυτότητα, τη γλώσσα, την κουλτούρα που φέρουμε. Για όσα προσπαθούμε να αποποιηθούμε, να εγκαταλείψουμε, μα υπάρχουν μέσα μας, μας ακολουθούν όπου κι αν πάμε. Ο τόπος μας είναι η γλώσσα, η κουλτούρα, οι μνήμες μας.

Στην εκδήλωση που έγινε στον Κήπο Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων στην Αθήνα στις 21/6/2023 η συγγραφέας αναφέρθηκε στην απόφασή της να περιλαμβάνει σε κάθε συλλογή διηγημάτων τις ένα διήγημα για τη γιορτή της γυναίκας στις 8 Μαρτίου. Όπως η ίδια δήλωσε, κάθε χρόνο, εκείνη τη μέρα, ακούει τα χειρότερα για τις γυναίκες. Το διήγημα στην παρούσα συλλογή στηρίζεται σε πραγματικό γεγονός - στη διοργάνωση εκδηλώσεων της συζύγου του Αμερικανού Πρέσβη στη Βόρεια Μακεδονία - που με την ιδιαίτερη υπερρεαλιστική γραφή της αποδομεί και στηλιτεύει.

Μετάφραση: Αλεξάνδρα Ιωαννίδου